NASA đang xây dựng Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST), được gọi là “cỗ máy thời gian“, để quan sát quá khứ hơn 13,5 tỷ năm nhằm tìm hiểu vũ trụ sơ khai. Hình ảnh một nhóm kỹ sư mặc áo sơ mi trắng đang xây dựng JWST trong một căn phòng lớn. Là nơi hạn chế người ngoài ra vào và bụi bặm. Nơi NASA cùng các kỹ sư thực hiện dự án với sự hợp tác của các cơ quan vũ trụ châu Âu và Canada. JWST được trang bị nhiều camera và quang phổ kế độ nhạy cao, có thể thu tín hiệu yếu nhất.
Các nhà khoa học mô tả nó như một “cỗ máy siêu thời gian hồng ngoại, giúp quay lại quan sát những ngôi sao và thiên hà đầu tiên hình thành trong bóng tối. Mark Clanpin, nhà khoa học thuộc dự án JWST tại Trung tâm Vũ trụ Goddard ở Greenbelt, Maryland, Mỹ cho biết: “Nhiệm vụ chính của Weber là quan sát thiên hà đầu tiên trong vũ trụ”.
Bước tiến mới trong khoa học không gian thế giới
Đây được xem là bước tiến lớn trong nền khoa học không gian thế giới. Khi James Webb hiện là kính thiên văn lớn nhất, mạnh nhất. Có thể đảm đương nhiều nhiệm vụ nhất từng được đưa vào vũ trụ. “Những bộ phận cuối cùng của James Webb đã được lắp ghép thành một sản phẩm hoàn chỉnh. Đây là kết quả từ nỗ lực không ngừng của toàn thể nhóm nghiên cứu”. Bill Ochs, trưởng dự án, cho biết. Với chiều dài 20,1m, chiều ngang 7,21m. Kính James Webb lớn gấp 7 lần so với các thế hệ “tiền bối” như Hubble hay Spitzer. Trọng lượng của James Webb khoảng 6,5 tấn.
Theo NASA, James Webb được thiết kế đạt đến độ nhạy và độ phân giải chưa từng thấy, có khả năng thu thập từ bước sóng khả kiến cho tới hồng ngoại trung. Nhiệm vụ của James Webb nặng nề hơn các đời kính thiên văn không gian trước đây, khi phải săn tìm những thiên thể tối, nhỏ và mờ nhạt vốn rất khó tìm thấy ở điều kiện thông thường.
Bên cạnh đó, NASA kỳ vọng James Webb cũng có thể ghi nhận những vật thể phát ra bước sóng lệch về bức xạ hồng ngoại, hoặc những vật thể bị các vụ nổ trong vũ trụ che khuất. James Webb dự kiến được đưa lên quỹ đạo ở độ cao kỷ lục 1,5 triệu km. Dù có thể quan sát những vật thể xa hơn, tối hơn. Các nhà khoa học cũng thừa nhận rằng việc bảo dưỡng, sửa chữa kính cũng sẽ khó khăn vì quá xa, chi phí tốn kém.
Dự án kính thiên văn không gian
Kính thiên văn không gian James Webb được khởi xướng từ năm 1996. Với sự hợp tác của nhiều quốc gia. Trong đó giữ vai trò chủ chốt là NASA, ESA (Cơ quan vũ trụ châu Âu) và CSA (Cơ quan vũ trụ Canada). Dự án nhiều lần bị trì hoãn do đội chi phí. Ban đầu các nhà khoa học ước tính số tiền đổ vào James Webb ở mức 1,6 tỉ USD. Đến năm 2011, con số thực tế nước Mỹ bỏ vào dự án này đã lên đến 3 tỉ USD.
Thời gian đưa James Webb vào không gian cũng được dời đi dời lại nhiều lần. Ban đầu dự án ấn định thời điểm phóng là vào năm 2011. Rồi gia hạn đến năm 2018, và mục tiêu giờ đây là năm 2021. Thậm chí có lúc dự án tưởng chừng bế tắc. Vào năm 2011, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu chấm dứt tiếp tục ngân sách cho James Webb. Nhưng sau đó dự án được khởi động trở lại và sau cùng cũng được hoàn thiện. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu thử nghiệm James Webb trong môi trường giả lập. Điều chỉnh những sai sót nếu có trước khi đưa chính thức đưa vào không gian trong 2 năm tới.
Ứng dụng và những khả năng James Webb có thể làm được
JWST có khả năng thu nhận ánh sáng gấp 70 lần Hubble. Vì vậy, mặt gương lớn cùng với khả năng thu nhận hồng ngoại cho phép chúng ta quan sát vũ trụ trong quá khứ,” ông Clampin nói. “JWST có khả năng quan sát thời gian 200 triệu năm sau Big Bang,” NASA công bố trên trang web. Dự án ước tính lên đến 8,8 tỷ USD, cao hơn nhiều so với dự toán ban đầu là 3,5 tỷ USD và được phóng bằng tên lửa đẩy Ariane 5, tại Guiana, Pháp, tháng 10/2018.
JWST có khả năng hoạt động ở khu vực gọi là L2. Cách Trái Đất 1,5 triệu km trong không gian. Khoảng cách này sẽ làm mát kính thiên văn. Bên cạnh đó tránh cho nó không bị mờ do bức xạ Trái Đất và hồng ngoại của chính nó phát ra. “Nó sẽ bay vòng quanh quỹ đạo Trái Đất và Mặt Trời suốt cả năm. Do đó, nó bay trong quỹ đạo trung tâm Mặt Trời, chứ không phải Trái Đất,” Matt Greenhouse, nhà khoa học thuộc dự án JWST giải thích.
Mario Livio, một nhà thiên văn học tại Viện Khoa học Kính viễn vọng không gian tại Baltimore, Mỹ tin rằng Webb cũng sẽ nhận diện dấu hiệu của sự sống bằng cách phát hiện oxy và chất diệp lục, giúp giới chuyên gia tìm kiếm và giải đáp bí ẩn về người ngoài hành tinh.